StartInleiding Belgische postwaardenproductieStandaardformaten Zegelwerkhuis MechelenPerforatie op de Wifag e.v.

De moderne kamtandingen [1922-1950, pre-WIFAG]

De fijnere tandingen

tandingsmaat afmetingen periode druk voorbeelden
K 13 3/4:14 14/17 1922-> bdr 1922 Hoyoux
1928 rdd [Sips-Catoir] 1928 TBC 5-25c
1932-48,
1966-84 rdd 1966 portzegels
28/17 1923-48 bdr Spoorwegzegels 1933, 35, 48, 51
rdd 1933 Orval 1F75-5F; 1935 Koningskinderen, Postkoets; 1948 Anseele; 1951 LP Aeroclub
K 13 3/4:13 1/4 14/16 1967 bdr 1967 Cijfer op Heraldieke Leeuw
K 14 27/19 1926 bdr 1926 Watersnood
1927-30 pltdr 1927 Caritas; 1928 Orval 5-10F; 1928-30 TBC 5F
1933 rdd 1933 Orval 5c-1F25
K 14 17/19 1930-50 pltdr
1930-51 rdd
K 14:13 3/4 17/22 1931-34, 50 pltdr [Stickney] 1931 TBC 1932 Infanterie; 1934 TBC; 1950 Belgisch-Britse vriendschap
1931-32, 36-39, 49 rdd 1931 postz.tent. [blok]; 1932 Kard. Mercier 10c-1F, TBC ; 1936-39 TBC; 1937 Ysaye; 1938 Luik; 1949 Gezelle
1940-41 bdr 1940 Winterhulp
1972 pltdr [STIF-4] 1972 Toerisme
K 14:13 1/2 17/24 1934-46 rdd Spoorwegzegels
1933, 39 pltdr 1933 TBC, 1939 Spoorwegzegels
K 14:13 1/2 17/25 1934 rdd 1934 EXPO
1935, 39 pltdr 1935 Spoorwegzegels, 1939 TBC 1-5F
K 14 28/19 1934 pltdr 1934 Luxemburg 5F
K 14 22/18, 19- 1939 rdd 1939 Belg.Congo Zoo in Leopoldstad
1942 pltdr 1942 Plantijn
K 14 26/20 1935, 38, 42 pltdr 1935 Tassis [blok]; 1938 Koekelberg [blok]; 1942 Koekelberg [blok], Spoorwegzegels
K 14:13 1/2 21/23 1949 pltdr 1949 100j postzegels

De veelheid van tandings-formaten hing samen met het feit dat voor de plaatdruk eerst de gravure tot stand kwam en daarna pas naar een passende doorboring werd gezocht!

de grovere tandingen

tandingsmaat afmetingen periode druk voorbeelden
K 11 1/2 14/16 1948-49 rdd 1948 Export 60c-1F75
1948-49 bdr 1948 Export 1F75-2F50
1950 pltdr 1950 Poortman 4F
1985-> bdr 1985 Vogels
K 11 1/2 22/16 1928-32, 46-51 pltdr 1928 Orval 35c-3F, TBC; 1929 TBC, Spoorwegzegels
1930 Belg.Congo Melk; 1931 Belg. Congo, Ruanda frankeerzegels; 1932 Kard. Mercier 1F75-5F
1946-47 TBC; 1946 LP Crombez ; 1948-49 Export 2F25, 3-6F50
1950-51 TBC [+bdr]; 1950 LP Helicopter; 1951 UNESCO
1934-59 rdd cyl. 2x10x5, incidenteel ook 30 of 100 1934 Belg. Congo, Ruanda dood Kon. Albert; 1935 Kon. Astrid
1937 Kon. Astrid en Boudewijn; 1938 Koekelberg; 1939 Rode Kruis 10c-2F50, Rubens 10c-2F50, Orval 75c-1F75
1940 Muziekkapel; 1941 Orval 10c-3F, Portretten, St. Maarten 10c-3F25
1942 Krijgsgevangenen, St. Maarten 10c-3F25; 1943 TBC, Orval 50c-3F25, Winterhulp 10c-3F25
1944 Rode Kruis, TBC, Krijgsgevangenen
1945 Geteisterden +9F, Weerstand 10c-3F50, TBC, Spoorwegzegels
1946 Weldadigheid; 1947 Belgica 2f25 [100]; 1948 Abdijen
1949 Jordaens en v.d Weyden [blok], G. David [30]; 1950 Spaarkas [30]
1951 Oorlogsslachtoffers, Geneeskunde; 1952 Koekelberg, Letterkunde
1953 Walthere Dewe, Rode Kruis, Toerisme; 1954 Monument voor Kon. Albert
1954 Politieke Gevangenen, Begijnhof Brugge; 1955 Uitvinders
1957 Cultuur, Beeldhouwkunst, Gen. Patton; 1958 Schilderijen [30]
1959 Rode Kruis [30]
22/32 55.3x38.3 1933-42 rdd 1933 Orval 10F; 1938 Kon. Albert [blok]; 1939 Rode Kruis 5F, Orval 2F50-5F
1941 Orval 5F, St. Maarten 5F; 1942 St. Maarten 5F
1932 pltdr 1932 Kard. Mercier 10F
44/16 1943 rdd 1943 Orval 5F
K 11 1/2 16/23 27.66x40.2 1930 pltdr 1930 100 jaar onafh.; 1932 [3 koningen o.a. Leopold I]; 1932 Ballon
K 11 1/2 28/22 48.75x38.15 1939 rdd 1939 Rubens 5F

Bovengenoemde formaten zijn standaard geworden en worden ook op latere typen perforeermachines nog aangeduid met de roepnamen: Kardinaal Mercier, Leopold I of Rubens!

De volgende formaten zijn min of meer ad-hoc formaten, al of niet afgeleid van bovenstaande onder toevoeging van een of meer pennen:

tandingsmaat afmetingen periode druk voorbeelden
K 11 1/2 22/17 [ 22/16] 1928-30 rdd [Sips-Catoir] 1928 Orval 5-25c; 1929 Expres; 1930 Luchtpost
1936 rdd [Mechelen] 1936 Belg. Congo, Ruanda Kon. Astrid
1936 pltdr 1936 Borgerhout [blok]
K 11 1/2 22/19 [ 22/16] 1930 pltdr 1930 Antwerpen [blok]
K 11 1/2 19/21 1936 pltdr 1936 Charleroi [blok]
K 11 1/2 16/21 1938 pltdr 1938 Koekelberg
K 11 1/2 28/21 1941 rdd 1941 Muziekkapel [blok]
K 11 1/2 31/22 1943-45, 1959 rdd 1943 Krijgsgevangenen; St. Maarten 5-10F
1944 St. Maarten 10F; 1945 Geteisterden +30F, Weerstand 5F
1959 Rode Kruis 5F
1958-59 pltdr [STIF-4] 1958 Expo 5F; 1959 Kon. Bibliotheek 5F
K 11 1/2 23/14 1946 pltdr 1946 Luchtpost
K 11 1/2 27/16 1946-49 pltdr 1946 Vorsten-series
1948 rdd 1948 Antwerpen, Weerstand
K 11 1/2 24/18- 1949 pltdr 1949 Luchtpost 100j postzegels, 75j UPU

In het kader van het moderniseringsplan [1947/1969] werden in 1949 de doorboormachines GROVER in gebruik genomen, net als de Phoenix, een 1-rij kamperforeermachine. In 1967 werd de GROVER vervangen door de KROLL. De vellen worden niet meer vastgeprikt maar op aanleg geperforeerd.

Praktisch gelijktijdig werd in Nederland ook van de GROVER's overgegaan op perforatie op aanleg. De markeerboogjes hadden hun functie gehad.

Van de twee series vooroorlogse formaten werd na 1950 eigenlijk alleen ten behoeve van de Johannisberg, Intaglio, STIF-4 en de boekdruk nog gebruik gemaakt.


Copyright © Printing Matters (Mail to the webmaster Rein Bakhuizen van den Brink)
Laatst gewijzigd op 8 april 2018

StartInleiding Belgische postwaardenproductieStandaardformaten Zegelwerkhuis MechelenPerforatie op de Wifag e.v.