Home Luminescentie Fluorescentie en witmakers Fosforescentie

Fluorescentie

Gele fluorescentie wordt sinds 1959 door de Duitse PTT ten behoeve van de Postmechanisatie gehanteerd. Aanvankelijk egaal verwerkt door de papierbrij zonder toevoeging van witte fluorescentie, later met egale witmaker erbij. Witmakers uit esthetische overwegingen, het papier zag er niet wit genoeg uit, en er zeker van zijnd dat de machines goed op de gele fluorescentie waren afgesteld. De Nederlandse Gouda zegels uit 1962 hebben papier van Duits fabrikaat, hebben de gele fluorescentie egaal door de papierbrij en geen witte fluorescerende toevoeging!

Rond 1962 is ook in Frankrijk met gele fluorescentie geexperimenteerd, iets wat in Frankrijk lang onbekend is gebleven tot dat de Nederlandse filatelist G.H.F.Meijer ing. de Goudhaantjes ontdekte.

Het Duitse voorbeeld werd dan wel niet door Nederland en Frankrijk blijvend nagevolgd, de Zweedse PTT heeft het een tijd lang geprobeerd [1967-1976]. De Deense [1962->] en de Italiaanse [1968->] zegels worden [nog?] steeds op fluorescente gedrukt en ook de Tsjechische zegels vinden we sinds 1978 met gele fluorescentie egaal door de papierbrij gemengd. Ook de andere Duitse opties met gele fluorescentie in de coating etc. vinden we bij die landen.

Gele fluorescentie ten behoeve van de postmechanisatie is sinds 1987 weer in opmars. De Zwitserse PTT stapte begin 1987 massaal over van detectie met behulp van gele fosforescentie naar gele fluorescentie. De twee landen die voor hun postzegelproductie grotendeels zijn aangewezen op Zwitserse postzegeldrukkerijen maakten vrij snel daarna dezelfde overstap: Luxemburg en Liechtenstein. Eind 1994 werden in Antwerpen proeven gedaan met opzet- en stempelmachines die zowel fluorescentie als fosforescentie konden detecteren. Zegels met fosfor worden zoals voorheen gebruikt voor de briefpost, zegels zonder fosfor [maar wel met witmakers] zijn nu vervangen door zegels met fluor ten behoeve van de drukwerkpost in België.


Duitse zegels vinden we sinds 1969 ook met in de coating gele en witte fluorescentie en egaal door de papierbrij alleen witte fluorescentie. Ook bij de Deense, Zweedse en Italiaanse zegels komt dit voor.

De in 1969 verschenen zegels van de USSR met gele fluorescentie [4k gebruikszegel, 10K S.Korolev] hebben dit eveneens slechts in de coating.

De verhouding wit:geel fluorescentie bij zegels van net genoemde landen is soms zo dat onder de UV-lamp geen spoor van geel te zien is, zeker bij postfrisse zegels. Hoe het geel toch zichtbaar kan worden, daarover verderop.

Geel fluorescerend papier wordt ook voor zegels gebruikt zonder dat er in het betreffende land sprake [nog] is van postmechanisatie. De Duitse Bundesdruckerei te Berlijn drukt bijvoorbeeld zegels van Venezuela met gele fluor! Deens fluorescerend papier is gebruikt voor zegels van Groenland en Faroyar. Zweeds fluorescerend papier voor Ijsland. In Canada wordt sinds 1971 gele fluorescentie aangebracht in de vorm van één of meer balken, incidenteel ook in de vorm van een rechthoekig kader om het zegelbeeld.

Fluorescentie in de drukinkt komt veel voor, meestal is er geen enkel verband met enige vorm van Postmechanisatie. Een aardig voorbeeld vormen de 1972 Nationale Dag zegels van Singapore waarbij op één zegel gedeelten zowel oranje als geel oplichten!


Copyright © Printing Matters (Contact Rein Bakhuizen van den Brink)
Last updated on 6 augustus 2015

Home Luminescentie Fluorescentie en witmakers Fosforescentie