HomeNederland bijzondere uitgiften 1998 / Special IssuesKind 1998Nederland bijzondere uitgiften 1999 / Special Issues

Jan, Jans en de kinderen

Op 6 oktober werden zegels uitgegegeven met afbeeldingen uit de stripverhalen van Jan Kruis: 'Jan, Jans en de kinderen. Het zijn twee zegels van 80c. Beide zegels zitten in een blok zoals vorige jaren met Suske en Wiske resp. Marten Toonder; de zegel met 'vergeet de postzegel niet' wordt ook uitgegeven in postzegelboekjes met 10 [=2x5] zegels en 20 [=5x4] 'sluitzegels'. 'Zegels', velrand van het blok, en de 'sluitzegels' vormen onderdeel van een stripverhaal. Alle waarden zijn liggend. Artikelnummers: 981561 [blok], 981538 [boekje].

De blokken van 2 zijn gedrukt op de 4-kleuren Roland Favorit 363 offsetpers bij Joh. Enschedé Stamps Security Printers B.V. in Haarlem. De postzegelboekjes zijn net als de 'Vierjaargetijden' boekjes van februari dit jaar gedrukt in Engeland bij Walsall Security Printers, inWalsall, Verenigd Koninkrijk.

De zegels zijn uitgevoerd in vier kleuren: zwart, magenta, geel en cyaanblauw.

De strip-postzegels in blokken

In een blok zitten twee zegels: links "Vergeet de postzegel niet" en rechts 'Heb je genoeg geplakt?'.

De blokken zijn gedrukt in 4 kleuren offset [zwart, magenta, geel, en cyaanblauw] op de Roland Favorit 363 in drukvellen van 5x7 stroken [=7 rijen van 5 stroken naast elkaar]. Het modelvel was voor accoord getekend op 10 augustus 1998 en ongeperforeerd. Geen PTT ordernummer genoteerd op het modelvel. Op alle randen tussen de stroken enkele snijlijnen, in de vier hoeken twee haaks op elkaar staande. Op de zijranden halverwege paskruizen+cirkels. éen Brunner-balk bovenaan. Halverwege de Brunner-balk de woorden 'Cyan', 'Magenta', 'Zwart' en 'Geel' in de desbetreffende kleuren. Krabbels in het zwart ver rechts van blok 30 [ROB], en een horizontale lijn ver links naast blok 26.

Op de ondervelrand, onder elke kolom blokken een magenta tekst "77012 PTT NEDERLAND "Strippostzegels" resp. de woorden 'Cyaan' 'Magenta' 'Yellow' -met onder elk woord ook nog 'Knijp' - in de desbetreffende kleuren. Onder kolom 5 nog eens uitgebreid met 'Zwart' [zonder 'Knijp'].


Er is een rastering gebruikt voor de volgende kleuren: magenta 15 graden, cyaanblauw 75, geel 60, en zwart 45.

De drukrichting is B.

De blokken hebben kamperforaat Y=13 1/4 :12 3/4 24/16 tanden horizontaal/verticaal, en alle vier randen geheel doorlopend geperforeerd.

Het papier is fosforescent offsetpapier van Harrison and Sons, HS6 1630/7%, dat aan de beeldzijde onder UV-licht wit oplicht en nalicht [fosforesceert], aan de gomzijde noch oplicht noch nalicht. De papierrichting is <->. Het papierdoorzicht is IIIq met glansdiagonalen -45/45. De gom is door Harrison and Sons aangebracht: D2c.

De strip-postzegels in boekjes

Het drukvellen materiaal was op het moment dat dit geschreven werd nog niet beschikbaar. De boekjes zelf waren echter al aan de loketten. Er zijn enkele duidelijke verschillen tussen de zegels uit de blokken en die uit de boekjes!

De perforatie is voor beide gelijk echter maar bij de boekjes kun je goed zien dat tijdens de productie de zegels uit elkaar zijn getrokken - geburst - wat een wat rafelig beeld geeft.

Het papier is duidelijk verschillend. De in Nederland gedrukte zegels hebben fosforescent papier van DLR/Harrison and Sons. Begrijpelijkerwijs gebruikt Walsall Security Printers geen papier dat gefabriceerd wordt door hun grootste concurrent, maar neemt ze papier af bij Tullis Russell [vh Coated Papers Ltd]. In plaats van fosforescent gecoat papier is gekozen voor niet-fosforescent papier voorzien een extra gedrukte fosfor balk. Waarom geen fosforescent papier? Waarschijnlijk vanwege de 'sluitzegels' die in geen geval voor 'echte' zegels aangezien mogen worden door detectie-apparatuur. De coating bevat geen witmakers, reageert violetglanzend, en schermt eventuele witmakers in het papier geheel af. Overigens zat in het papier zelf geen witmakers, wat te zien is onder UV als de gomzijde bekeken wordt. De papier-richting is bij de in Walsall gedrukte zegels een kwartslag gedraaid en wel: ↕ .

De kleuren lijken ook anders. Wat ik aan eigen materiaal constateer is dat de zegels uit boekjes een veel oranjere 'Moemps, de rode kater' hebben, de blokken zijn donkerder rood.

De rasterhoeken zijn gelijk voor wat betreft de kleuren zwart, magenta en cyaan. Geel heeft bij de Engelse druk een hoek van 90 graden i.p.v. 60. Maar wat erger is het zwart bij de Nederlandse druk heeft slechts locaal enkele gerasterde plekjes, de Engelse druk is volledig gerasterd wat betekent dat ook alle lijnen en teksten een gerasterde/rafelige rand vertonen!


Het materiaal dat het PTT-museum uit Walsall heeft gekregen blinkt niet echt uit door duidelijkheid. Bijgesloten bij een van de presentatie mapjes van Walsall waarin proeven bevestigd waren zat ook een dubbelgevouwen ongeperforeerd mini-drukvel met 10 boekjesinhouden boven elkaar; op de boven velrand een 'Brunner-balk'. Het vel is voor accoord getekend op 13 juli 1998. Geen drukmateriaal van de boekjeskaften aanwezig. Waar de o.a. de ontwerper nog kanttekeningen plaatst aangaande de kleuren ontbreekt enig commentaar op het door Walsall geleverde rafelig uitzien van de zwarte lijjnen. Het aan Walsall geleverde fotomateriaal heeft nog de geheel strakke zwarte lijnen.


Copyright © Printing Matters (Contact Rein Bakhuizen van den Brink)
Last updated on October 22, 2020

HomeNederland bijzondere uitgiften 1998 / Special IssuesKind 1998Nederland bijzondere uitgiften 1999 / Special Issues